E-learning ‘herkennen van ouderenmishandeling’ voor vrijwilligers
Vrijwilligers zien heel veel. Zeker als ze bij ouderen thuis komen. Maar weten ze ook waar ze op moeten letten? Op verzoek van het ministerie van VWS maakte Movisie een speciale e-learningmodule voor vrijwilligers. In ongeveer 20 minuten leren ze signalen van ouderenmishandeling herkennen én wat ze zelf kunnen doen. Movisie ontwikkelde de e-learning samen met vrijwilligers. Annette van Delft, senior adviseur Sociale Veiligheid bij Movisie: “We wilden zeker weten dat de e-learning aansluit.”
Als het om het voorkomen van ouderenmishandeling gaat spelen vrijwilligers een belangrijke rol. “Vrijwilligers komen bij ouderen achter de voordeur, ze merken veel”, zegt Annette. Dus toen het ministerie van VWS bij Movisie aanklopte voor een e-learning voor vrijwilligers, was ze direct enthousiast. “Zo’n module was er nog niet. Maar we wilden het wel mét vrijwilligers doen. Want als je een e-learningmodule maakt, moet het wel echt aansluiten.” Zowel KBO PCOB als Humanitas vaardigde 2 vrijwilligers af, met wie Annette in gesprek ging. “Om casussen te horen, maar ook om inzicht te krijgen in wat voor soort vrijwilligers er allemaal zijn. Daar kwam veel waardevolle informatie uit.”
Opgewonden standje
De e-learning is overzichtelijk opgezet. “Het begint met algemene informatie”, vertelt Annette. “Wat is ouderenmishandeling, welke soorten zijn er. En wat kun je als vrijwilliger doen. Dan volgen 3 casussen, met bij elke casus 3 manieren om te reageren.” Bij de casus ontspoorde mantelzorg bijvoorbeeld is de vraagstelling: Je komt als vrijwilliger bij een meneer en ziet nog net zijn dochter kwaad de deur uit stormen. Hoe reageer je? De cursist kan kiezen uit ‘Nou, nou, uw dochter is wel een opgewonden standje’ of ‘Je zegt niets’ of ‘Goh, meneer vertelt eens, wat is er aan de hand’. “Bij elke reactie krijgt de cursist uitleg, waarom het wel of niet de beste keuze is.” Vrijwilligers kunnen de e-learning zelf doen, maar ook in een groep. “Een belangrijk doel van de e-learning is vrijwilligers laten nadenken over hoe zij met bepaalde situaties kunnen omgaan. Als ze de e-learning in een groep doen, kunnen ze daarover van gedachten wisselen. Zo hebben we dat in november, toen we de e-learning op een bijeenkomst presenteerden, ook gedaan. Daarmee creëer je extra bewustwording.”
Minder geld op de spaarrekening
Natuurlijk is de manier waarop een vrijwilliger reageert ook afhankelijk van de relatie die hij of zij met een oudere heeft. Annette: “Er zijn bezoekvrijwilligers die regelmatig langskomen, maar ook belastinginvullers die er maar 1 of 2 keer per jaar zijn. Toch kun je ook dan signalen oppikken. Bijvoorbeeld dat er opeens veel minder geld op de spaarrekening staat.” De e-learning geeft uiteraard ook aan wat een vrijwilliger met een niet-pluisgevoel kan doen. “Sommige organisaties hebben coördinatoren bij wie vrijwilligers met vragen terechtkunnen. En als organisaties dat niet hebben, kunnen vrijwilligers bellen met Veilig Thuis. Maar ook een collega-vrijwilliger, de wijkverpleegkundige of een buurvrouw kunnen goede gesprekspartners zijn als een vrijwilliger zich zorgen maakt.”
Vinger aan de pols
De e-learning is voor iedereen toegankelijk. “Op onze website geven we direct toegang tot de module”, vertelt Annette. “Dat is nieuw, want eerst boden we de e-learning nog aan via de Movisie Academie. Maar dan moet je eerst inloggen en dat bleek voor de doelgroep vrijwilligers niet zo handig. Dat hebben we nu veranderd.” De reacties op de e-learningmodule zijn positief. Maar het is nu aan de senioren- en andere vrijwilligersorganisaties om te zorgen dat vrijwilligers de e-learning ook echt gaan doen. Movisie houdt wel een vinger aan de pols. “Over een paar maanden maken we een rondje langs organisaties die de e-learning gebruikt hebben. Om te horen wat hun ervaringen zijn. Doet de module in de praktijk wat we ervan verwachten? Want hoe meer vrijwilligers de signalen herkennen, hoe beter we ouderenmishandeling in een vroeg stadium kunnen stoppen.”
Benieuwd naar de e-learning voor vrijwilligers? Je vindt de module op de website van Movisie. De e-learning begint met een kort filmpje over ontspoorde mantelzorg. Dit filmpje komt van de dvd ‘Je ziet het pas als je het gelooft’. Deze dvd bevat 4 filmpjes, over verschillende vormen van ouderenmishandeling. Helaas is de dvd niet meer te verkrijgen. Maar de filmpjes staan alle 4 op YouTube.